විමුක්ති සටන්කරුවන් විසින් සමාජීය කල යුතු ගැහැණිය පෘතුගීසි කසාදය ඔස්සේ තමාගේ ගෙදර ගොස් තබා ගැනීම සහ එසේ තබා ගැනීම වෙනුවෙන් විමුක්ති ව්‍යාපාර ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ (පාවා දීමේ) කොටස ඉතා වැදගත්ය. නමුත් මා කිසිදු හේතුවක් මත තම මිතුරාගේ (සටන්කරුවා, අසල්වැසියා) බිරිඳ හෝ පෙම්වතිය සමග නිදාගැනීම කිසිසේත්ම අගය කරන්නේ නැත. මොකා කලත් මොන න්‍යායට එය හරි ගියත් මට එය පිලිකුල්ය (තනිකර පුද්ගලික අදහසකි). එතැනදී අපට කාන්ටියානු සදාචාරයක් තිබිය යුතුය. යුතුමය. එය වික්ටෝරියානු ප්‍රශ්නයක් නොවේය. මා හිතන හැටියට එන්. එම්. වැනි අය ගැන විස්තර අසන විට මා ක්ෂිතියට පත් වුවේ ඒ නිසා විය හැකිය. මොන තත්වයක් උඩ වුව ද තමාගේ ක්‍රියාවෙන් අනෙකා වේදනාවට පත් වේ නම් තමා වෙත එන වරදකාරීත්වය තුලින් එම ක්‍රියාව කරන මම විසංයෝජනය වන බව මම විශ්වාස කරමි. එම ‘වරද’ කර ලබන සතුට ට වඩා සදාචාරය තුලින් ලබන හිස්බව මට වටී. වෙනත් අයෙක් ආදරය කරන ගැහැණියක් සමග බුදියා ගැනීම යනු මහා ලොකු වීර ක්‍රියාවක් නොවේ. එතැනදී අපට ආශාව කැපකිරීමට සිදුවේ යන්න මගේ යෝජනාවයි. නන්දනගේ කතාව තුල ඔහුට ම තේරෙන දයලේක්තික භාෂාවෙන් කිව්වොත් සිදුව ඇත්තේ මෙවන් දෙයකි. අප ඉදිරියේ ඇත්තේ එන්. එම්. පන්නයේ ප්‍රශ්නයක් නම් එවිට පැරණි මෙන්ම සමකාලින වමට ද අවශ්‍යව ඇත්තේ වික්ටෝරියානු නිදහසට වඩා සදාචාරයකි. හිරේ නොගිය එන්. එම්. සෙල්ලක්කාර කමට එසේ කරන විට ලෙස්ලි ට කුමක් සිතේද යන්න මට සිතාගත නොහැක (වන සත්තු වාමාංශිකයින් වුවේ කෙසේද යන්න අප විප්ලවයට කලින් පහදා ගත යුතු නොවේද?)
ඔහු කියන පරිදි හිරෙන් නිදහස් වන විමුක්තිකාමියා කරන්නේ ගැහැණියක් පසුපස යාම නම් අප ඉන්නේ Shawshank Redemption (1994) නම් චිත්‍රපටයටත් වඩා පහලිනි. Shawshank හි මිතුරන් දෙදෙනා නිදහස් වූ වහාම යන්නේ ගණිකා මඩමක් සොයා නොවේ. ඇත්තටම තමා සිරගෙදර ඇතුළදී පරිකල්පනය කල නිදහස් ජීවිතය සොයා ය (Ex-timacy). ටොඩ් මැගෝවන් කියන පරිදි යම් වැඩක් (work) සොයා මිස විනෝදය සොයා නොවේය. ඇන්ඩි තේරුම් ගත් පරිදි හිරෙන් පිටදී මැරෙන්නට සිදුවන්නේ වැඩ සංස්කෘතිය (working culture) හා බද්ධ නොවුනහොත්ය (රැදිවියන් හට යම් යම් වැඩ උගන්වන්නේ මේ නිසාය). ඔහු නිදහස කියා යන්නේ පැරණි බෝට්ටු අලුත්වැඩියා කරන්නටය (නො-නිදහසකටය). තමාගේ යහළුවාගේ පෙම්වතිය සමග හොරෙන් යහළුවී අර මුල් පෙම්වතා ට හොරෙන් බයිසිකල් වල නැගී එහෙ මෙහෙ යමින් එකට සිටීම තුල ‘විදින්නේ’ නිදහසක් නොව විපරිත වේදනාවකි (අශ්ලීල විනෝදයකි). ඊට අමතරව අර පැරණි පෙම්වතාට උසුළු විසුළු කිරීම ද කරයි. එය විපරිත විනෝදයකි (එය අයිති වන්නේ පොනෝග්‍රැෆි වල cuckold කාණ්ඩයටය). එන්. එම්. වුව ද විවියන් වුව ද සත්‍යය එය ය. මෙම විපරීත බව ට ලොල් කිරීම වික්ටෝරියානු ගැටළුවක් වන්නේ කෙසේද යන්න මට පැහැදිලි නැත. ඉතින් ඔබ ඉල්ලා සිටින්නේ එම නිදහසද? එය එසේනම් එතැන අප නැත…
වමේ ලිංගික නිදහස ගැන මහා ලොකු දේශනා මේ යුගයේ ඉස්මතු වන වේගයෙන්ම වමේ සදාචාරය ගැන වැඩිපුර කතා නොකරන්නේ මන්ද යන්න ගැටළුවකි. ගමෙන් අවුත් තමාට සෙවන දුන් විමුක්ති ව්‍යාපාර විනාශ කිරීමට තරම් නරුම බවක් ඔවුන් අත්කර ගත්තේ කෙසේද යන්න සාකච්චා කිරීමද ඉහත සදාචාර ප්‍රස්තුතයට ම වැටෙන මාතෘකාවකි. එවැනි නපුරක් ආදරය වන්නේ කෙසේද යන්න අප Phantom Thread (2017) නම් චිත්‍රපට ය ඔස්සේ කතා කළේ එබැවිණි. ”මැගෝවන් කියන පරිදි වැඩ සංස්කෘතියක සිටින (අධ්‍යයනය) සිටින සංවිධානයකට අවුදින් විනෝද සංස්කෘතියක් එහි නිර්මාණය කිරීම සමස්ථ අර්ථයෙන් ගැටළුවක් නොවන්නේ කෙසේද? විවියන් ලා එන්. එම්. ලා මෙන් මිනිස් සදාචාරය බල්ලාට දැමු වමෙන් ඇති වැඩේ කුමක්ද?” මා සිතන හැටියට ධනේශ්වරයට මීට වඩා සදාචාරයක් තිබී ඇත. ජිවිතයේ ඇතැම් විට එක් ගැහැණියකට පමණක් ආදරය කිරීම වෙනුවෙන් මිනිසා ඇදවැටෙන (fall) ආත්මීය ආදරය නන්දන විග්‍රහ කරන්නේ කෙසේද? එවන් උත්තරීතර ආදරයක් යම් මිනිසෙක් යම් ගැහැණියකට කරන්නේ නම් (අපි මදකට ලෙස්ලි යැයි සිතමු) එවන් මිනිසෙකුගේ ගැහැණිය සමග වුවද, සමස්ත මානව වටිනාකම් අමතක කරමින්, අනේකත්වය අමතක කරමින්, විමුක්ති අරගලය තුළ නිදා ගන්නවාද? වැදගත් වන්නේ වමේ භෞතිකවාදය (materialism) තුළ භෞතික ශරීරයෙන් (organic body) ශ්‍රුකානු පිටකිරීම පමණක්ද? ඔයාලම ආශා කරන ‘ගුරු ගීතයේ’ දුයිෂෙන් අල්තිනායි ට එසේනම් එසේ නොකළේ මන්ද? දුයිෂෙන්ටත් ඒ වෙනවිට කිසිම ස්ත්‍රී පරාණයක් සිටියේ නැත. ඔහු කළේ වැඩ කිරීම පමණයි (තෘප්තිය මිනිස් ආත්මය කර පැමිණෙන්නේ වැඩ කිරීම තුලින් බව මැක්ගොවන් ට පෙර ලොවට පෙන්වා දුන්නේ මහත්මා ගාන්ධි ය).Mahesh Hapugoda
