විරාගය නවකතාව සිංහල සාහිත්‍යයේ හැරවුම් ලක්‍ෂයක්ලෙස සැලකිය හැකිය  මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ, විරාගයේ අරවින්දගේ චරිතය ඔහුගේ අභ්‍යන්තර අධ්‍යාත්මය ගැඹුරට හාරමින් සජීවී ලෙස නිරූපණය කරයි. අරවින්ද ගේ හැඟීම්, සවිඥානික සහ අවිඥානික මනෝවිද්‍යාත්මක ගැටුම් කතුවරයා විසින් සාහිත්‍ය ශෛලියකින් විස්තර කරයි. විරාගය සිංහල සාහිත්‍යයේ ප්‍රථම සහ හොඳම මනෝවිද්‍යාත්මක නවකතාවලින් එකක් ලෙස සැලකිය හැකිය.

මානව චරිත විනිවිද දැකීමේදී මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ විශිෂ්ට විය. නිදසුනක් වශයෙන්, ඔහු පියල් (ගම්පෙරළියේ) ඉදිරිපත් කරන්නේ ජීවන අරගලයක් හරහා පෞද්ගලික වර්ධනයක් අත්විඳින වටකුරු චරිතයකි. පියල් යනු Type A වර්ගයේ පෞරුෂයකි – අභිලාෂකාමී, ඉහළ තත්ත්‍වය ගැන සැලකිලිමත්, සංවේදී සහ නොඉවසිලිමත් ය. අනෙක් අතට සවිමන් කබලාන (යුගාන්තයේ) යනු සෞභාග්‍යයේ ඉණිමඟට නැගීමට ආත්මාර්ථකාමී අවශ්‍යතා ඇති ආත්මාර්ථකාමී බුද්ධිමය ව්‍යාපාරිකයෙකි. විරාගය තුළ මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ හඳුන්වා දෙන්නේ අරවින්ද නම් වූ විෂම, සංවේදී නමුත් සාපේක්‍ෂ වශයෙන් ක්‍රියාශීලී නොවන වීතරාගී චරිතයකි.
 
අරවින්ද සහරුසියානු සාහිත්‍යවේදී ඉවාන් ගන්චරොව් විසින් හඳුන්වා දෙන  Oblomov  චරිතය අතර යම් සමානකම් ඇත –  Oblomov    1859 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද නවකතාවකි. ඊල්‍යා ඉලිච් ඔබ්ලෝමොව් යනු කිසිවක් ඉටුකර ගැනීමේ අභිලාෂය සොයා ගැනීමට නොහැකි සහ වැදගත් තීරණ ගැනීමට නොහැකි බව පෙනෙන රුසියානු වංශාධිපතියෙකි. අරවින්ද මෙන් ඔබ්ලොමොව්, ඔල්ගා ඉලින්ස්කායා කෙරෙහි තම ආදරය ප්‍රකාශ කිරීමට අපොහොසත් වේ. අරවින්ද සහ ඔබ්ලොමොව්  “Oblomovism”    ලෙස හඳුන්වන ආවේණික ලාමකතාවක් බෙදාහදා ගනී. Oblomovism යනු උදාසීනත්වය සහ උදාසීනත්වය කෙරෙහි ඇති නැඹුරුවයි. ඔබ්ලොමොව්ගේ චරිතය ශෝකයෙන් පෙළෙන මිනිසෙකුගේ නැඹුරුව නියෝජනය කරයි. අරවින්දගේ චරිතයේ ද එවැනි ප්‍රවණතා තිබේ.  
 
මාටින් වික‍්‍රමසිංහයන්   අරවින්දගේ අභ්‍යන්තර පෞරුෂය මානය  විස්තර කරයි. අරවින්ද යනු දෙගිඩියාවෙන් හා ආවර්ජනය කරන අභ්‍යන්තරිකයෙකි. ඔහු උත්තේජනයේ බාහිර මූලාශ්‍රවලට වඩා අභ්‍යන්තර හැඟීම් කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. ඔහුගේ සංයමයෙන් හා අභ්‍යන්තර මානසිකත්වය ඔහුගේ ඉරණමට මඟ පෙන්වයි. ඔහු දුර්ලභ චරිතයක් වන අතර ඔහුගේ  චිත්තවේගීය, අන්තර් පුද්ගල, අත්දැකීම්, ආකල්ප සහ අභිප්‍රේරණ විලාසයෙන් සාමාන්‍ය පුද්ගලයන් ගෙන් වෙනස් වේ. 
 
වික‍්‍රමසිංහයන්  විස්තර කළ පරිදි අරවින්ද යනු ජීව විද්‍යාත්මක සහජ බුද්ධියට සහ සංස්කෘතික පීඩනයට කොටු වූ දැහැමි චරිතයකි. අරවින්දගේ චරිතයේ සංකීර්ණත්වය සිංහල බෞද්ධ ගැමි සම්ප්‍රදායට අනුව හැදී වැඩුණු මිනිසෙකුගේ අභ්‍යන්තර ලෝකය සහ නාට්‍යාකාර පරිවර්තනයකට තුඩු දෙන ඔහුගේ සැඟවුණු ජීව විද්‍යාත්මක ආශාවන් ඉටු කර ගැනීමට අරගල කරන ආකාරය හෙළි කරයි. සාමූහික සංස්කෘතියක ජීවත් වන ඔහු ඉහළ අනුකූලතාවයක් පෙන්නුම් කළේය. මීට අමතරව අරවින්දට විශ්වාසයක් නැති, පහසුවෙන් කලකිරීමට පත්වන සහ සබඳතාවලදී අනාරක්‍ෂිත ය. එහෙත් ඔහු තුල දෙබිඩි බවක් නොමැත.
 
John Donne පැවසූ පරිදි කිසිම මිනිසෙක් දූපතක් නොවේ. මිනිසා සමාජ ජීවියෙකු වන අතර, එබැවින් ඔහුගේ සහජ අවශ්‍යතාවයන්ගෙන් එකක් වන්නේ අනෙකුත් මිනිසුන් සමඟ අන්තර් පුද්ගල සම්බන්ධතා ඇති කර ගැනීමට ඇති ආශාවයි. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත් සමාජීය වීම සියලු මිනිසුන්ට මූලික වේ. කෙසේ වෙතත්, ජීව විද්‍යාව සහ සමාජය මිනිසුන්ට ඇති එකම බලපෑම නොවේ: සංස්කෘතියේ බලපෑම ද මීට අයත් වෙයි. සිංහල බෞද්ධ ගැමි සංස්කෘතිය අරවින්ද කෙරෙහි විශාල බලපෑමක් ඇති කළේය. ඔහුගේ අදහස්, සදාචාරය සහ හැසිරීම හැඩගැසී ඇත්තේ ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් තොර, සුඛෝපභෝගී නොවන සහ ශක්තිමත් සදාචාර ප්‍රතිරාවය කරන සංස්කෘතියකිනි.
 
මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ සංස්කෘතියේ වැදගත්කම සහ පුද්ගලයාට එහි බලපෑම දැන සිටියේය. සංස්කෘතික අන්තර්ක්‍රියා, සංස්කෘතිකමය වශයෙන් තීරණය කරන ලද හැසිරීම් සහ පුද්ගල ලක්ෂණ ගැන ඔහු දැන සිටියේය. වික්‍රමසිංහ අරවින්දගේ හැසිරීම් රටාව පාලනය කළ සමාජ සංස්කෘතික සාධක පෙන්වා දෙයි.
 
සංස්කෘතිය යනු මනුෂ්‍යත්වයේ සාමාන්‍ය ප්‍රකාශනයයි, එහි නිර්මාණශීලීත්වයේ ප්‍රකාශනයයි. සංස්කෘතිය අර්ථය, දැනුම, කුසලතා, කර්මාන්ත, ශිෂ්ටාචාරය සහ වටිනාකම් සමඟ සම්බන්ධ වේ. සංස්කෘතිය සහ සිරිත් විරිත් විවිධ ප්‍රජාවන් තුළ සමාජ ක්‍රමයේ කේන්ද්‍රස්ථානය වේ. Hogan (1996) විසින් විස්තර කරන ලද පරිදි සමාජ භූමිකාවන්, ජීවිත සිදුවීම් සහ සමාජ පරිසරයන් ජීවන ගමන් මග තුළ වෙනස් වන අතර, එවැනි සාධක මූලික පෞරුෂ ලක්ෂණ කෙරෙහි වැදගත් බලපෑම් ලෙස යෝජනා කර ඇත. අරවින්ද ගේ ජීවිතය සහ පෞරුෂය සිංහල බෞද්ධ ගැමි සංස්කෘතික හා සදාචාර සම්ප්‍රදායන් අනුව හැඩගැසී ඇත. කෙසේ වෙතත් අරවින්ද්ගේ ළමා වියේ අත්දැකීම් සහ ජීවිතයේ සිදුවීම් ඔහුව තවත් පරිවර්තනය කළේය. සංස්කෘතිය සහ ළමා අත්දැකීම් ඔහුගේ සදාචාරාත්මක හැසිරීම් වලට බලපායි.
 
ඇතැම් සමාජ විද්‍යාඥයින්ට අනුව සදාචාරය යනු සංස්කෘතික වශයෙන් කොන්දේසි සහිත ප්‍රතිචාරයකි. මානව සදාචාරය ප්‍රධාන පරිණාමීය අනුවර්තනයකි. සදාචාරාත්මක හැසිරීම යනු පරිණාමීය අතීතයක උරුමය වන අතර එහි දී සමාජ ගැති ලෙස හැසිරෙන පුද්ගලයින් අනෙකුත් කණ්ඩායම් සාමාජිකයින්ට වඩා ඉහළ යෝග්‍යතාවයකින් යුක්ත වන අතර එබැවින් ඔවුන්ගේ සමාජ ගැති හැසිරීම පරාර්ථකාමී නොවන ආත්මාර්ථකාමී ය.  මෙම සන්දර්භය තුළ  මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ    ප්‍රශ්නයක් මතු කළේය: යහපත් ජීවිතයක් යනු කුමක්ද? තපස (asceticism)  පිළිපැදීම ද ලෞකික සැප අත්හැරීම ද එසේත් නැතිනම් එය වැළඳ ගැනීම ද? අරවින්ද තවුස්බව උත්සාහ කරන නමුත් ඔහුගේ ජීව විද්‍යාත්මක ඉල්ලීම් ක්‍රියාත්මක වන විට ඔහු න්‍යායික සදාචාරය සහ සජීවී සදාචාරය අතර මාරු වෙමින් අවසානයේ සදාචාරාත්මක අපැහැදිලි භාවයට පත් වෙයි. එහෙයින් අරවින්ද  තපස  අසාර්ථක විය.
 
ලෞකික උපකල්පනවලට අනුව අරවින්ද අසාර්ථකය. වෛද්‍යවරයකු වීමේ ඔහුගේ අභිලාෂය රුධිර භීතිය සහ මළ සිරුරු විච්ඡේදනය කිරීමට ඇති අකමැත්ත ඔහුගේ ඉලක්කය හඹා යෑමෙන් වළක්වන ලදී. අරවින්ද  ගේ නෙක්‍රොෆෝබියාව (Necrophobia)  නොහොත් ශවභීතිකාව සැඟවුණු නොනවතින බියක් ලෙස අනුනාද විය. අරවින්දගේ ඉරණමට බලපාන සමාජ සාධක ගණනාවක් තිබේ. ඔහුගේ පියාගේ අකල් වියෝව සහ පසුව ඇති වූ ආර්ථික ගැටලු නිසා ඔහුට අධ්‍යාපනය අතහැර සුළු රැකියාවක් කිරීමට සිදු විය. එබැවින් ඔහුගේ සමාජ හිණිමඟට නැගීමේ අභිලාෂය කඩාකප්පල් විය. සරල නොවැදගත් ජීවිතයක් ගත කිරීමට අරවින්දට බල කෙරේ. අභ්‍යන්තරව ඔහු ව්‍යාකූල වෙයි.
 
අරවින්දගේ මුල් ජීවිත අත්දැකීම් සංකීර්ණ වූ අතර ඔහු වඩාත් කැමති බැඳීම් චරිතය වූයේ ඔහුගේ පියාය. නවකතාවට අනුව අරවින්දට තම මව සමඟ ඇත්තේ සීතල සම්බන්ධයකි. කුඩා කාලයේ අරවින්දගේ අනාරක්ෂිත බැඳීම ඔහුට විශාල බලපෑමක් ඇති කළ බව විශ්වාස කිරීම සාධාරණ ය. අරවින්ද කවුද? ඔහු සදාචාරාත්මක ස්වපීඩාකාමීයෙක් ද ?   (moral masochist)   මෙය බරපතල ප්‍රශ්නයකි. සමහරවිට අරවින්දට දඬුවම් කිරීමේ අවිඥානික අවශ්‍යතාවක් තිබුණු බවට උපකල්පනය කල හැකිය.  නවකතාව පුරාවටම පාඨකයන්ට අරවින්දගේ ක්‍රියාවන්හි ස්වයං වධ හිංසා සහ ස්වයං කඩාකප්පල්කාරීත්වය ( self-sabotage)  සොයාගත හැකිය. අරවින්දට මග පෙන්වූයේ අවිඥානික වරදකාරී හැඟීමයි. එය උමතු ස්නායු රෝගයක ආකාරයක් ලෙස මතු වේ.
 
ලැකාන් අවධාරණය කරන පරිදි උමතු ස්නායු රෝගය මනෝ ව්‍යාධියක් ලෙස සායනිකව වරදවා වටහා ගත හැක. රොසෙන්බර්ග් (1968) පවසන්නේ මානසික අවපීඩනය උමතු ස්නායු රෝගයේ පොදු සංකූලතාවයක් බවයි. නවකතාවේ විස්තර කර ඇති පරිදි අරවින්ද තම ජීවිතයේ අවසාන අවධියේදී විෂාදයේ  (Clinical Depression) ප්‍රධාන රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කළේය. අරවින්දට   චිත්තවේගීය වේදනාව විඳදරාගැනීමට අවිඥානික masochistic ආශාවක් ඇත.ඔහුගේ සදාචාරාත්මක ස්වපීඩා කාමය දෘශ්‍යමාන ලක්ෂණයකි. ඔහුට අන් අයගෙන් විවේචනයට ලක් වීමේ අවිඥානක අවශ්‍යතාවයක් ඇත. ඔහුගේ වැඩිමහල් සහෝදරිය ඔහුට පරුෂ වචනයෙන් බැන වදින විට අරවින්ද දක්වන්නේ දැඩි උදාසීනත්වයකි. ඊට අමතරව ඔහු බතීට සහ ඇගේ මවට තම නිවසේ රැඳී සිටින ලෙස ආරාධනා කරන්නේ දැනටමත් ගමේ කුණු කටකතා පැතිර යන බව දැනගෙනය.
 
ඔහුගේ පෙම්වතිය ,සරෝජිනී තම ආදරය  අරවින්දට ලබාදී ඔහු සමඟ ජීවත් වීමට (living-together) කැමැත්ත දුන් විට අරවින්ද සදාචාරමය උභතෝකෝටිකයකට මුහුණ දෙයි. ආගමික හා සංස්කෘතික සම්ප්‍රදායන් අනුගමනය කරමින් ඔහුට එකට ජීවත්වීම පිළිගත නොහැකි විකල්පයකි. සමාජ සංස්කෘතික හා ආගමික තහංචි අරවින්දට රැඩිකල් තීරණයක් ගැනීමට සහ ඔහුගේ පෙම්වතිය සමඟ සිටීමට බාධා කරයි. එහෙත් ඇයට යෝජනා කිරීමට ඔහුට වෙනත් ශක්‍ය විකල්පයක් නොතිබුණි. අරවින්ද අභ්‍යන්තර සහ බාහිරව ලිංගිකත්වයෙන් ඉවත්ව ගියද, ඔහුගේ අවිනිශ්චිතභාවය විශ්වාසයේ ඌනතාවය සරෝජිනී සමග සම්බන්ධතාවය අනතුරේ හෙළීය.  සරෝජිනී   ඔහුගේ හොඳම මිතුරා සමඟ විවාහ වන අතර අරවින්ද ඔහුගේ ජීවිතයේ ඉතිරි කාලය හුදෙකලාව ජීවත් වෙයි. 
 
මේ අවස්ථාවේදී වික්‍රමසිංහයන්  පෙන්වා දෙන්නේ අරවින්ද සරෝජිනීට වඩා අඩු ආත්ම විශ්වාසයක් පෙන්නුම් කරන බවයි. ගැහැණු ළමයෙකු ලෙස සරෝජිනී දෙමාපියන්ගෙන් සහ අරවින්දගේ ඥාතීන්ගෙන් විරුද්ධත්වයට මුහුණ දුන් විට එකට ජීවත් වීම  යෝජනා කිරීමට තරම් නිර්භීත වූවාය. නමුත් අරවින්ද අක්‍රිය හා අපැහැදිලි වෙයි. ඔහු අවිනිශ්චිතය. එය අලුත්වැඩියා කළ නොහැකි තරමට ඔවුන්ගේ සම්බන්ධතාවය බිඳ දමයි.  සරෝජිනී තම හොඳම මිතුරා වූ සිරිදාස සමඟ විවාහ වූ විට අරවින්දට තිබුණේ ඉරිසියාවක් නොව හද කම්පාවකි. ඔහු අතීතය අමතක කර වර්තමාන වෙහෙසකර ජීවිතයට හැඩගැසීමට උත්සාහ කරයි. ඔහු තම ජීව විද්‍යාත්මක ආශාවන් යටපත් කර තාපසයෙකු මෙන් ජීවත් වේ.
 
අරවින්ද ක්‍රමක්‍රමයෙන් පෞරුෂ වෙනස්වීම්වලට මුහුණ දුන්නාද? Seivewright, Tyrer and Johnson (2002) පෙන්නුම් කරන්නේ ස්නායු ආබාධවලදී පෞරුෂ තත්ත්වය වෙනස් විය හැකි බවයි. අරවින්ද තුළ ක්‍රමක්‍රමයෙන් පෞරුෂ වෙනස්වීම් සිදු වන අතර අවසානයේ ඔහු චිත්තවේගීය වශයෙන් හිරිවැටුණු – නිද්රාශීලී චරිතයක් බවට පත් වේ. අරවින්දට ඔහුගේ අවසන් වසරවල උදාසීනත්වය (apathy)  සම්බන්ධ සලකුණු ගණනාවක් තිබේ. උදාසීනත්වය සාමාන්‍යයෙන් නිර්වචනය වන්නේ පෙළඹවීමක් නොමැතිකම සහ දෛනික ජීවන කාර්ය සාධනයේ ක්‍රියාකාරකම්වල අඩුවීමක් ලෙසිනි. ඔහුට උත්සාහයක් නොමැතිකම, ඉලක්කගත හැසිරීම් අඩුවීම, වෙනස් නොවන බලපෑම් සහ ධනාත්මක හෝ සෘණාත්මක සිදුවීම්වලට චිත්තවේගීය ප්‍රතිචාරයක් නොමැතිකම දක්නට තිබේ.සරෝජිනී අහිමි වූ පසු  අරවින්දගේ උදාසීනත්වය වැඩි විය. අරවින්ද සමාජ හුදකලාව මෙන්ම චිත්තවේගී හුදෙකලාව අත්විඳියි. සමාජ ක්‍රියාකාරකම්වලට සහභාගී වීමට අරවින්දගේ ආශ්වාදය අඩු වී ඇත.  ඔහුගේ චිත්තවේගීය වෙන්වීම සහ උදාසීනත්වය melancholic මානසික අවපීඩනය නිසා විය හැකිය. 
 
අරවින්දට  සීමා සහිත සමාජ-ලිංගික දිශානතියක් ඇති බව පෙනේ.සීමා සහිත සමාජ-ලිංගික දිශානතියක් ඇති පුද්ගලයින් අනියම් ලිංගික හැසිරීම් වල යෙදීමට අඩු කැමැත්තක් දක්වයි; ඔවුන් ආදර සහකරුවන් සමඟ ලිංගිකව හැසිරීමට පෙර වැඩි ආදරය, කැපවීම සහ චිත්තවේගීය සමීපත්වයට කැමති වෙති.   අරවින්දගේ   ලිංගික අවරෝධනය sexual repression ඔහුව හුදකලා පුද්ගලයෙකු බවට පත් කරයි.   අරවින්දගේ අවරෝධනයට වරදකාරීත්වය පදනම් කරගත් ඉතිහාසයක් ඇත. එය  ඔහුගේ  සිංහල බෞද්ධ ගැමි සංස්‌කෘතික සම්ප්‍රදායන් මගින් තවත් ශක්තිමත් වෙයි.  
 
ප්‍රංශ දාර්ශනික Michel Foucault විශ්වාස කළේ බටහිර සමාජය 17 වැනි සියවසේ සිට 20 වැනි සියවසේ මැද භාගය දක්වා ලිංගිකත්වය යටපත් කළ බවයි. බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිතයක් ලෙස ශ්‍රී ලංකාව වික්ටෝරියානු සදාචාරයේ බලපෑමට ලක් විය. වික්ටෝරියානු සාහිත්‍යයේ ප්‍රබල සදාචාරය අවධාරණය කළ ද, 1956 දී මාර්ටින් වික්‍රමසිංහ විරාගය තුළ ලිංගිකත්වය පිලිබඳව නිර්භීතව කතා කළේය. අරවින්දගේ පෙම්වතිය වන සරෝජිනී වික්ටෝරියානු සදාචාරයට සහ ආකල්පවලට අභියෝග කලාය. වික්‍රමසිංහ, සරෝජිනීගේ චරිතය හරහා ස්ත්‍රී ලිංගිකත්වය සහ සංවේදන විස්තර කරයි. එහෙයින් සරෝජිනී ඒ යුගයේ සාමාන්‍ය ගැමි දැරියකට වඩා දියුණු චරිතයක් බව පාඨකයාට වැටහේ.
 
සරෝජිනී ඔහු හැර ගිය පසු අරවින්දට ලෞකික සැප සම්පත් හෝ ධනය රැස්කිරීමේ ආශාවක් තිබුණේ නැත. ඔහුගේ පාළුව සහ නොස්ටැල්ජියාව වර්ධනය වීමට පටන් ගනී. ඔහුට ලිංගිකත්වය අහිමි විය. අරවින්දගේ තනිකම නිසා ඔහු, තමන් ගේ තරුණ සේවිකාවක් වන බතීට සමීප විය. ඔහු ඇය කෙරෙහි සැඟවුණු කාමුක ආශාවක් ඇති කර ගැනීමට පටන් ගනී. බතීගේ අලංකාරය ඔහුගේ  අවරෝධනය   කළ අන්තර්ගතය මතු කරවයි. අරවින්ද සදාචාරය සහ ජීව විද්‍යාත්මක සහජ බුද්ධිය අතර අරගල කරන අතර එය ඔහු තුළ බලාපොරොත්තු සුන්වීමක් ඇති කරයි.
 
බතී කුඩා කාලයේ අරවින්දට තිබුණේ පිය සෙනෙහසකි. එය ක්‍රමක්‍රමයෙන් කායික ළෙන්ගතුකමක් නොමැතිව සැඟවුණු ආශාවකට පරිවර්තනය විය. කෙසේ වෙතත් සමාජයෙන් ආචාරධර්ම සහ සදාචාරාත්මක පීඩනය හේතුවෙන් ඔහු තම කාමුක ආශාවන් යටපත් කළේය. මෙම තත්ත්වය මනෝවිශ්ලේෂණ මෙවලම් භාවිතයෙන් පැහැදිලි කළ හැකිය. මෝසෙස් සහ ඒකදේවවාදය තුළ, ෆ්‍රොයිඩ් පෙන්වා දුන්නේ ආචාර ධර්ම ආරම්භ වන්නේ “දෙවියන් වහන්සේ කෙරෙහි යටපත් කරන ලද සතුරුකම හේතුවෙන් දැනෙන වරදකාරී හැඟීමකින්” බවයි.
 
බතී ඔහුගේ ජීව විද්‍යාත්මක ආශාවන් අවදි කරන බව ඔහු සොයා ගත් විට, ඔහු ක්‍රම ක්‍රමයෙන්  සමාජ තහනම බිඳ  දමමින් ඇයට  ළං වීමට උත්සාහ කරයි. බතී සහ අරවින්ද අතර විශාල සමාජ සහ වයස් පරතරයක් ඇත, කෙසේ වෙතත් ඔහුගේ කාමුක ආශාවන් මෙම වෙනස්කම් වසන් කරයි. එහෙත් බතී මේ සඳහා දැඩි ප්‍රතිරෝධයක් පෙන්නුම් කරයි.  එය ඇතැම් විට රළු හැසිරීම් මගින්  ප්‍රදර්ශනය කරයි. බතීට පෙම්වතෙක් සිටින බව දැනගත් අරවින් ද      කෝපයට පත් වේ. අරවින්දගේ ලිංගික ඊර්‍ෂ්‍යාව යනු කාංසාව, කනස්සල්ල, දුක, කෝපය, වෛරය, පසුතැවීම, දොස්, තිත්තකම සහ ඊර්‍ෂ්‍යාවෙන් පිරුණු සංකීර්ණ චිත්තවේගී තත්ත්වකි. බතී ඔහුගේ නිවසේ රැඳී සිටීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සහ ඇගේ පෙම්වතා සමඟ විවාහ වීමට ඇය ගත් තීරණය අරවින්දව තවත් අසතුටට පත් කරයි. බතීගේ නික්මයාම  ඔහු තුල  ත්‍යජනයක්  ( abandonment) සනිටුහන් කරයි  . බතී ඔහුගේ පසුබිම් වස්තුව විය. දැන් වස්තුව නැතිවී තිබේ . අරවින්දට තම ලිංගිකත්වය දෙවැනි වරටත් ප්‍රකාශ කිරීමට නොහැකි විය.    
 
මේ අවස්ථාවේදී අරවින්දගේ කායික හා මානසික සෞඛ්‍යය අනතුරේය. ඔහුගේ වරදකාරිත්වය සහ තමා විසින්ම ඇති කර ගත් දුක් වේදනා වර්ධනය වේ. චිත්තවේගීය අර්බුදය මනෝ කායික මෙන්ම කායික රෝගයන්ට  මග පාදයි. සරෝජිනී සහ බතී අහිමි වූ පසු අරවින්ද තුළ යම් යම් මානසික අවපීඩන අංගයන්  ගොඩ නැගෙන අතර    ඔහු තවදුරටත් සමාජ සබඳතාවලින් ඈත් වෙයි. ඔහු මානසික සහ කායික හුදකලාව අත් විඳියි.  ඔහු විදූරණ (alienation) හැඟීම් සමඟ පොරබදමින් සිටී. අරවින්ද දරුණු ලෙස රෝගාතුර වූ විට බතී නැවත පැමිණේ. ඇය තම මහලු ස්වාමියා පියෙකු මෙන් රැකබලා ගනී. ඇයට ඔහු කෙරෙහි ඇත්තේ පිය සෙනෙහසකි. මේ අවස්ථාවේදී අරවින්දගේ හැඟීම් ඉමහත් ලෙස හිරිවැටෙයි. ඔහු බතීගේ රැකවරණය ලබමින් සිටියදී මිය යයි.
 
වික්‍රමසිංහගේ විරාගය අර්ථ විරහිත බව සහ විකාර බව ඉස්මතු කරයි. ප්‍රංශ දාර්ශනික  ඇබෙයාර් කැමූ විසින් වර්ධනය කරන ලද absurdity  සංකල්පය වික්‍රමසිංහ ග්‍රහණය කර ගන්නට ඇත. කැමූ අර්ථ විරහිතභාවයට හා   absurdity   සඳහා  එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා පාරභෞතික කැරැල්ලක් යෝජනා කළේය. අරවින්ද තම පාරභෞතික කැරැල්ල දියත් කළේ පෙම්වතිය අහිමි වූ විටය. නමුත් ඔහු අසාර්ථක විය.අරවින්ද සමාජයෙන් ඈත් වූ අතර සමාජ සම්ප්‍රදායන් සහ සමාජ ආයතන පිළිබඳව විවේචනාත්මක විය. ඔහුගේ විරසකය නිහඬ විරෝධයක් විය. සමාජ සංස්කෘතික තහංචි අනුගමනය කරමින් ඔහු සිය ජීව විද්‍යාත්මක ආශාවන් යටපත් කළේය. එහෙත් ඔහුව කොටු කර ගත් සමාජ හා සංස්කෘතික බිත්තිවලට එරෙහිව සටන් කිරීමට ඔහුට සදාචාරාත්මක තන්තු තිබුණේ නැත.  
 
ඔහුගේ ජීවිතයේ අවසාන අවධියේදී අරවින්ද අර්ථ විරහිතභාවය සහ ඔහුගේ ඉරණම පිළිගත්තේය. අවසානයේ අරවින්ද මිය යන්නේ තම අභ්‍යන්තර ආශාවන් පුරවා ගත නොහැකි හුදකලා මිනිසෙකු ලෙසය. ද්‍රව්‍යමය ජීවිතයෙන් අසාර්ථක වුවද ඔහු කිසිඳු බියකින් හෝ චකිතයකින් තොරව තම මරණයට මුහුණ දුන්නේය.  අවසානයේ අරවින්ද වීරයෙක් වෙන්නේ මරණ සාංකාව පරාජය කිරීමෙනි.
 
 
වෛද්‍ය රුවන් එම් ජයතුංග 

ඔබේ අදහස කියන්න...