රාජ්ය යනු කුමක්ද? එය උද්ගත වූයේ කෙසේද? ධනති ක්රමය සම්පූර්ණයෙන්ම පෙරළා දැමීමට සටන් කරන කම්කරු පංතියේ පක්ෂය වන කොමියුනිස්ට් පක්ෂය රාජ්ය කෙරෙහි දැක්විය යුතු ආකල්පය මූලික වශයෙන් කුමක් විය යුතුද?
රාජ්ය පිළිබඳ ප්රශ්නය තරම්, ධනපති විද්යාව, දර්ශනය, නීති විද්යාව, දේශපාලන අර්ථ ශාස්ත්රය හා පුවත්පත් කලාව විසින් සිතාමතාම සහ නොදැනුවත්වද ව්යාකූල කරන ලද වෙනත් ප්රශ්නයක් ඔබට සොයාගත නොහැකිවනු ඇතැයි මම මුලින් කීවෙමි. අද දක්වාම බොහොවිට එය ආගම් ප්රශ්නය සමඟ පටලවනු ලැබේ. ආගමික ධර්මය අදහන අය (ඔවුන් එසේ කිරීම බලාපොරොත්තු විය හැකිය.) පමණක් නොව, තමන් ආගමික දුර්මත වලින් නිදහස් යැයි සිතන අය පවා, රාජ්ය දේවත්වයට අයත් දෙයකැයිද, අද්භූත දෙයකැයිද, එය මනුෂ්ය අර්ථයට අයත් නැති හා මිනිසාට පිටස්තරින් දෙන ලද කිසියම් දෙයක් ජනතාවට ප්රධානය කරන, නැතහොත්, ප්රධානය කිරීමට තිබෙන එසේත් නැතහොත්, ගෙන එන දේව සම්භවයක් ඇති බලවේගයකැයිද, කියන ධර්මයක් බිහි කිරීමට උත්සාහ කරමින් රාජ්ය හා සම්බන්ධ නිශ්චිත ප්රශ්නය ව්යාකූල කරති. ඔවුන් බිහි කිරීමට උත්සාහ කරන එම ධර්මය බොහෝවිට දෘෂ්ටිමය, දාර්ශනික ප්රවේශයක් සහ තර්ක සහිත සංකීර්ණ එකකි. මෙම ධර්මය සූරාකන පංතිවල, ඉඩම් හිමියන්ගේ සහ ධනපතියන්ගේ උවමනාවන් සමඟ ඉතාමත් තදින් බැදී තිබෙන බවත්, එය ඔවුන්ගේ උවමනාවන් ඉටු කිරීමට ඉටු කිරීමට කැපවී තිබෙන බවත්, කිව යුතුය. ධනපති ක්රමය නියෝජනය කරන මහත්වරුන්ගේ සිරිත්, අදහස් සහ විද්යාව මෙම ධර්මය සිය ලඟම පාරගමනය කොට ඇත. එම නිසා එම ධර්මයේ සටහන් ලකුණු ඔබට සෑම අතින්ම මුණ ගැසෙනු ඇත. රාජ්ය ගැන තමන්ට බුද්ධිමත් දෘෂ්ටියක් අනුව සැලකිය හැකියැයි මෙන්ෂෙවික්වරුන් සහ එස්එර්වරුන්[RS]* (මෙන්ෂෙවික්වරු – රුසියානු සමාජ ප්රජාතන්ත්රවාදයෙහි වූ සුළු ධනපති අවස්ථාවාදී ප්රවනතාවයෙහි අනුගාමිකයෝය. ඔවුහු කම්කරු පංතිය මත ධනපති බලපෑමක් ඇති කළහ. / එස්එර්වරු – 1901 – 1902 දී බිහිවූ, සුළු ධනේශ්වර පක්ෂයක් වූ සමාජ – විප්ලවවාදී පක්ෂයේ සාමාජිකයෝ වූහ. 1917 දී ප්රතිවිප්ලවයේ පැත්ත ගත්හ. – සංස්කාරක) විශ්වාස කරතත් හා ඔවුන් ආගමික දුර්මතවල බලපෑමට හසුව ඇතැයි යන අදහස ඔවුන් කොපයෙන් ඉවත ලතත්, ඔවුන් පවා රාජ්ය සම්බන්ධයෙන් දරණ අදහසෙහිදීද, ඔබට එම ධර්මයේ සටහන් ලකුණු හමුවන්නේය. මෙම ප්රශ්නය අන්කවර ප්රශ්නයකටත් වඩා පාලක පංතිවල උවමනාවන් කෙරෙහි බලපාන නිසා (ඒ අතින් එය දෙවැනි වන්නේ ආර්ථික විද්යාවේ අත්තිවාරම්වලට පමණකි.) එය ව්යාකූල කර සහ සංකීර්ණකර තිබේ. සමාජ වරප්රසාදයන් තිබීම, සූරාකෑම පැවතීම සහ ධනපති ක්රමයේ පැවැත්ම යුක්ති යුක්ත බවක් පෙන්වීම සඳහා රාජ්ය පිළිබඳ ධර්මයක් ප්රයෝජනවත් වන්නේය. මෙම ප්රශ්නයේදී අපක්ෂපාතීත්වය අපේක්ෂා කිරීමත්, තමන් විද්යාත්මක යැයි කියාගන්නා අය මෙම විෂය ගැන පිරිසිදු විද්යාත්මක අදහසක් බවට ප්රකාශ කිරීමෙහි සමත් වෙතැයි සිතීමත්, බලවත් වරදක් වන්නේ එබැවිනි. රාජ්ය ගැන, රාජ්ය පිළිබඳව න්යාය ගැන වූ මෙම ප්රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ඔබට වඩාත් හොඳ අවබෝධයක් ලැබුණු පසු හා ඔබ ඒ ගැන වඩාත් ගැඹුරට අධ්යයනය කළ පසු විවිධ පංති අතර කෙරෙන අරගලය ඔබට නිතරම එතුළින් පෙණෙනු ඇත. එම අරගලය පිළිබිඹු වන්නේ, නතහොත් ප්රකාශ වන්නේ රාජ්ය පිළිබඳ අදහස් මුල්කොටගෙන, රාජ්යයේ කාර්ය කොටස සහ එහි වැදගත්කම ගැන කරන තක්සේරුව මුල්කොටගෙන සිදුවන ඝට්ටනයෙනි.
නමුත් රාජ්යයක් නොපැවති කාලයක් තිබුණේය. එකළ පොදු බැදීම හා මුළු ප්රජාවත්, විනය හා වැඩකටයුතු වල ක්රමවත් කමත්, පවත්වා ගන්නා ලද්දේ සිරිතෙහි හා සම්ප්රධායෙහි බලයද, වංශයෙහි වැඩිහිටියන්, නැතහොත්, ස්ත්රීන් – (එකළ ස්ත්රීන් පුරුෂයන් සමඟ සමාන තත්වයෙන් ගත් අවස්ථා බොහෝ වූවා පමණක් නොව, ස්ත්රීන් පුරුෂයන්ට වඩා උසස් තත්වයන් ගත් අවස්ථාද දුලබ නොවීය.) – සතුව තිබූ අධිකාරය, නැතහොත්, ගරුත්වයද මගිනි. සමාජය පංතිවලට බෙදීමක්, එනම්, එක් කොටසක් අන්යයන්ගේ ශ්රමය අත්පත් කර ගැනීමේ ස්ථීර හැකියාවක් ලබන පරිදි, ජනතාව කණ්ඩායම්වලට බෙදීමක් දක්නා ලද සෑම විටෙකම සහ සෑම තැනෙකම, ජනතාවට බලකීරීම සඳහා වූ විශේෂ යන්ත්රයක් ලෙසින් රාජ්ය උද්ගත විය.
ප්රජාන්ත්රය යනු ජනතාවගේ බලයය. (ග්රීක භාෂාවේ DEMOCRACY යන්නෙහි පදගත අර්ථය, ජනතා වගේ බලය වේ. ) මේ සියලුම වෙනස්කම් උද්ගත වුයේ වහල් ක්රමයේ යුගයෙහිය. මෙම වෙනස්කම් එසේ තිබියදී වහල් හිමි ජනයාගේ රාජ්ය රාජාණ්ඩුවක්ද, නැතහොත්, සමූහාණ්ඩුවක්ද, රදළ තන්ත්රයක්ද, නැතහොත්, ප්රජාන්ත්රයක් ද යන්න නොතකාම, එය වහල් හිමි රාජ්යයක් විය.
–
වී. අයි. ලෙනින්
රාජ්යය
1919 ජූලි මස 11 වැනි දින ස්වෙර්ද්ලෝව් විශ්ව විද්යාලයෙහිදී
ඉදිරිපත් කරන ලද දේශනයකි.
[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[[
සමාජ ප්රජාතන්ත්රවාදී වාමාශිකයන් වේවා ලිබරල් ප්රජාතන්ත්රවාදීන් වේවා සර්වාධිකාරීන් වේවා මේ කවුරු බලයට ආවත් රාජ්යයක් විදියට අප විශාල අර්බුදයකට මුහුණ දී සිටිනවා. මේ ඛේදනීය තත්ත්වය ඔබ විග්රහ කරන්නේ කොහොමද?
ඔබ අහන ප්රශ්නයට 2018 මහා බැංකු වාර්තාව අරගෙන ප්රවේශයක් ගත්තොත්; රාජ්ය වියදම් ලැයිස්තුවට අනුව මේ රටේ ලක්ෂ පහළොවක් රාජ්ය සේවකයන් ඉන්නවා. නමුත් ඇත්තට ම ඉන්න ඕන ලක්ෂ අටයි. ලක්ෂ හතක අතිරික්තයක්. මේ ලක්ෂ පහළොවකටම පඩි ගෙවන්න රාජ්ය ආදායමෙන් රුපියල් බිලියන 626 වියදම් වෙනවා. ඊට අමතරව 6,22508 ක් මේ රටේ විශ්රාමිකයන් ඉන්නවා. ඒ අයට වැටුප් ගෙවන්න රුපියල් බිලියන් 194ක් වැය වෙනවා. ප්රතිශතයක් වශයෙන් අරන් බැලුවොත් රාජ්ය ආදායමෙන් 43% ක්. එතකොට මුළු රටේ ම අනිත් සියලු දේවල් කරන්න ඉතිරි වෙන්නේ 57% යි. මේකෙන් සමෘද්ධියට දෙන්න ඕන, සෞඛ්යයට දෙන්න ඕන, අධ්යාපනයට දෙන්න ඕන. යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය කරන්න ඕන, ආයෝජන කරන්න ඕන, තව බොහෝ දේවල් මේකෙන් කරන්න ඕන. ඒ හැමදේමත් එක්ක ගත්ත ණය ගෙවන්නත් ඕන. දුම්රිය සේවයේ වැටුප් විෂමතා, වෛද්ය වෘත්තිකයන්ගේ වැටුප් විෂමතා වගේ ප්රශ්න විසඳන්න ගියොත් තවත් බිලියන 200ක් විතරක් වැය වෙනවා. ගැටලුව වෙන්නේ මේ හැම දෙයක් ම අපට කරන්න වෙන්නේ රාජ්ය ආදායම වැඩි නොවුණ පසුබිමක ඉඳගෙනයි. මේකට විසඳුමක් විදියට මංගල සමරවීර ඇමතිවරයා බදු ක්රමය වෙනස් කරන්න ගියා. එහෙම කරන්න ගියාම මහින්ද මහත්තයා කෑ ගැහුව්වා; දුප්පත් ජනතාව මත බදු පනවන්න යනවා කියල. එයාගේ කාලෙදි තමයි විශාල වශයෙන් රාජ්ය සේවයට බඳවා ගත්තේ. ඒ අදූරදර්ශී ක්රියාවේ ප්රතිඵලයක් විදියට තමයි අද මේ තත්ත්වයට රට මුහුණ දී තිබෙන්නේ. ඒක අද මහින්ද මහත්තයා අමතක කරනවා. එයා මුදල් ඇමති විදියට හිටියට අඩුම තරමේ මේ රටේ ආදායම් වියදම් විස්තරයවත් හරියට දැනගෙන ඉඳලා නෑ. ඒ නිසා මේවට ඇත්ත ස්ථීර වැඩ පිළිවෙලක් නැතුව මේ කවුරු පත් කළත් වෙනසක් වෙන්නේ නැහැ.
• රාජ්ය සේවය නවීකාරක නොවීමත් අකාර්යක්ෂමතාවත් මේ තත්ත්වය තවත් උග්ර කරනවා නේද?
පැහැදිලිවම, අපේ රාජ්යය මුහුණ දී සිටින නිදන්ගත රෝගය ඒක තමයි. රාජ්ය සේවකයො අතිශය අකාර්යක්ෂමයි. නිෂ්පාදනයක් වෙන්නේ නැහැ; ඒ හින්ද රාජ්යයට ආදායමක් එන්නේ නෑ; වියදමක් විතරයි. ලෝකයේ දියුණු රටවල රාජ්ය සේවකයෝ වර්ග දෙකක් ඉන්නවා. එක පිරිසක් තමයි ජනතාවට සේවය සපයන අය. අනෙක් පිරිස රාජ්යයට ආදයම් උපද්දවන අය. ඒ සඳහා ඒ අයව පුහුණු කරල තියෙන්නේ. උදාහරණ විදියට සිංගප්පූරුව ගත්තොත් ඒ රටේ දේශීය ආදායම්බදු දෙපාර්තමේන්තුව, රේගුව වැනි ආයතනවල සේවකයන්ට විශේෂ පුහුණුවක් ලබා දී තිබෙනවා. ඔවුන් තමයි රාජ්යයට ආදායම් එකතු කරන්නේ.
අපි ඉතිහාසයට ගියොත් සුද්දගෙ ආණ්ඩුව කාලේ දිස්ත්රික් ආදායම් නිලධාරීන් පත් කළේ ඒ සඳහා. පස්සේ කාලේ දිසාපති උපදිසාපති කියල කිව්වේ ඒ අයට. අදත් රාජ්ය සිවිල් නිලධාරියා කියන්නේ ඒ වගේ බදු එකතු කරන කෙනෙක්. ඔහුට එතනින් එහාට හිතන්න බැහැ. ඒවගේ කෙනෙක්ගෙන් රාජ්යයට මුදල් උපයන්නේ කොහොමද? අපට තිබෙන ගැටලුව ඒකයි. අද ඩිජිටල් තාක්ෂණය ඇවිත් තියෙනවා. නමුත් මේ තාක්ෂණය උපයෝගී කරගෙන කාර්යක්ෂම සේවයක් සලසන්න මේ අයට බැහැ. ඉතින් කොහොමද රාජ්ය යන්ත්රය දුවන්නේ. තුවාලෙ තරම දන්නේ නැතුව තමයි මේ අය බෙහෙත් දාන්න යන්නේ. ‘එළිය’ ‘වියත් මඟ’ වැනි වැඩසටහන්වල මේ දේවල් ගැන කතා කරනවද? නැහැ; ගෝඨාභය මහත්තය කියන්නේ අලුතින් රැකියා දෙන්නේ නැහැ කියල විතරයි. ඒ හැර ඔහු කොයිම මොහොතකවත් “ලංකාවේ රාජ්ය සේවකයා අකාර්යක්ෂමයි; මම ඇවිත් රාජ්ය ව්යූහය වෙනස් කරනවා; ඒ අයට මේ මේ වැඩසටහන් අපි ගේනවා” කියනවද? නෑ. අනික් අතට අද ඉන්න සිවිල් නිලධාරීන්ගෙන් 40% ක් කාන්තාවන් බවට පත්වෙමින් තිබෙනවා. මේ නිසා තවදුරටත් මේ තත්ත්වය අවුල් ජාලාවක් බවට පත් වී තිබෙනවා. ඒ ඔවුන් කාන්තාවන් නිසා නෙමෙයි. ඒ අයට විශේෂිත පුහුණුවක් ලබාදී නැති නිසා. ඇත්තම කිව්වොත් දැන් ප්රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලවල ඉන්නේ රත්තරන් සෙරෙප්පු දාන මනමාලියෝ. ඒ අයට මේවා තේරෙන්නේ නැහැ.
• මේ අධ්යාපන ක්රමය හරහා අප තවමත් නිර්මාණය කරන්නේ වර්තමාන ගෝලීය අවශ්යතාවන්ට මුහුණ දිය හැකි තාක්ෂණයෙන් පිරිපුන් පුරවැසියන් පිරිසක් නෙමෙයි. ඒකත් මේ ප්රශ්නය වර්ධනය වෙන්න හේතුවෙනවා නේද?
ඇත්ත; දැන් ඔය වගේ සජිත් මහත්තයත්, ගෝඨාභය මහත්තයත්, අනුර මහත්තයත් මේ අධ්යාපන ක්රමය වෙනස් වෙන්න ඕන කියල කියනවා. ඒක හොඳ අදහසක්. ශිෂ්යත්ව ක්රමය අයින් කරල පොදු අධ්යාපන රාමුවක් හදල මේ අය එකතුවෙලා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරල සම්මත කර ගත්තොත් අනාගතයේ ඩිජිටල් තාක්ෂණයෙන් ඉදිරියෙන් ඉන්න මානව සම්පතක් හදන්න අපට පුළුවන්. හැබැයි ඒක කතාවේ තිබුණට වැඩක් නැහැ. ඒක ප්රායෝගිකව ක්රියාත්මක වෙන්න ඕන.
• අපි මේ මොහොතේ බලයට ගේන්න ඕන ලිබරල් ප්රජාතන්ත්රවාදී කඳවුරද? එහෙම නැත්තම් සර්වාධිකාරී කඳවුරද?
මෙතනදි ප්රධාන අපේක්ෂකයෝ දෙන්න ගත්තොත් සජිත් ප්රේමදාස මහත්තයා ප්රජාතන්ත්රවාදය වෙනුවෙන් පෙනී ඉන්නවා. අනික් පැත්තෙන් ගෝඨාභය මහත්තයා සර්වාධිකාරය වෙනුවෙන් පෙනී ඉන්නවා. නමුත් මෙතන ගැටලුව වෙන්නේ මහජනයා රාජ්ය පාලනය පිළිබඳව ලොකු අසහනයකින් පසුවීමයි. අද රාජ්ය ව්යූහය මේ විදියට කඩාගෙන වැටිල තියෙන්නේ මං මුලින් සඳහන් කළ හේතු නිසා මිසක් දේශපාලකයාගේ ගතිගුණ නිසා නෙමෙයි. අකාර්යක්ෂතාව එන්නේ රජයේ සේවකයන්ගෙන් සහ රාජ්ය යන්ත්රයෙන්. අපි දැක්කා පහුගිය කාලේ ගෝඨාභය මහත්තයා හමුදාව ගොඩක් තැන්වලට කැඳවල වැඩ ගත්තා. නමුත් ප්රජාතන්ත්රවාදය ඇතුළේ හමුදාව ඒ විදියට යොදා ගන්න බැහැ. මිනිස්සු හිතනව වගේ ගෝඨාභය මහත්තයා ආවොත් හමුදාව දාල හරි කෝච්චි දුවවයි; වෘත්තීය සමිති ව්යාපාරය රාජ්ය සේවය ත්රස්ත කරල අඩාල කරල තමන්ගෙ ඉල්ලීම් දිනා ගන්න තග දැමීම නවත්වයි. හැබැයි එහෙම කළා කියල රටේ ආර්ථික සංවර්ධනයක් වෙන්නේ නෑ. ආදායම එකතු වෙන්නෙත් නෑ.
ඇත්තටම ඔහු එහෙම කරනව නම් “මම ආපු ගමන් බදු ව්යූහය වෙනස් කරනව; බදු ටික හරියට එකතු කරනව; දේශීය ආදායම් බදු දෙපාර්තමේන්තුව රැමීෂ් වැඩසටහන අනුව ක්රියාත්මක කරනවා. බුද්ධි අංශය හරි වෙන මොකක් හරි ආරක්ෂක අංශයක් හරි ස්ථාපිත කරල රේගු ආදායම එකතු කරනවා. මොකද රේගුව කියන්නේ හොර ගුහාවක්. අනෙක් පැත්තෙන් පාඩු ලබන එයාර් ලංකා එක විකුණන්න ඕන. මොකද ඒක නඩත්තු කරන්න රුපියල් බිලියන 130 විතර වැය කරන්න වෙනවා ඒක පාඩුයි. ඒවා අපි ගෙවන්නේ ජනතාවගෙන් ලබා ගන්න බදු ආදායම්වලින්. අනික් පැත්තෙන් ඛනිජ තෙල් එක සෙනග පුරවල පුරවල ඒකත් පාඩුයි. විදුලිබල මණ්ඩලයේ ඉහළ නිලධාරීන්ගේ වැටුප් විතරක් නෙමෙයි ඒ අයගෙ ආදායම් බදු ගෙවන්නත් ඕන මේ බදු මුදල්වලින්. එච්චරට වෘත්තීය සමිති මාෆියාව බලවත් වී තිබෙනවා. මෙන්න මේ රාජ්ය මුදල් නාස්තිය සහ අවභාවිතය නැත්නම් අක්රමවත් වියදම් නතර කරන්න ඕන. මේ අය ඒක ගැන තාම මුකුත් කියල නැහැ. ඒ නිසා අරයා යවල මෙයා ගෙනාව කියල මේ ඇත්ත ප්රශ්නයට විසඳුම් ලැබෙන්නේ නැහැ. හරියට ඔළුව කැක්කුමට කොට්ටය මාරු කරනව වගේ වැඩක් තමයි.
• මේ රටට ඇත්තට ම ආදායම ගෙනත් දෙන්නේ විදේශගත ශ්රමිකයන්. විශේෂයෙන් ම ගෘහ සේවිකාවන් මේ පහළ සමාජ ස්ථරය ගැන මේ අපේක්ෂකයින් අවධානය යොමු කර තිබෙනවද?
මේ රටට ආදායම උපයා දෙන පාර්ශ්ව තුනක් ඉන්නවා. ගෘහ සේවයේ නියුතු අම්මලා, තේ දලු කඩන අම්මලා, ඇඟලුම් සේවයේ නිරතව සිටින තරුණියන්. මෙතන මාර වැඩක් වෙන්නේ; ස්ත්රීන් දහදුක් විඳල අපට ඩොලර් ගෙනත් දෙනවා. පිරිමි ටික එකතු වෙලා ඒ ඩොලර් ටික ඔක්කෝම වියදම් කරනවා. කොහොමද මේවා වියදම් කරන්නේ. මේ රටේ ස්ථීර ආදායම් මාර්ග තියෙන්නේ ලක්ෂ 15කට 20කට අඩු පිරිසකටයි. එක්කෝ රජයේ රැකියා නැත් නම් පෞද්ගලික රැකියා. මේ අයගෙන් ලක්ෂ 14-15 ක් ම ඉන්නේ රජයේ රැකියා කරන අය. නමුත් ලක්ෂ හැටපහක් ම කිසිම ස්ථීර ආදායමක් නොලබන උදවිය. සමහරු ත්රීවිල් එළවනවා, තවත් අය අද බත් පැකට් විකුණනවා; නැත්තම් මුට්ට කරගහනවා, හෙට ගංජා විකුණනවා; අනිද්දා කුඩු විකුණනවා; ඉන් අනිද්දා මර්ඩර් එකක් දෙනවා,… ඔය වගේ මොකක් හරි අපරාධකාරී ක්රියාවකින් තමයි ජීවත් වෙන්න වෙලා තියෙන්නේ. මේ විදියේ ඡන්දයක් එනකොට අඩෝ කියල ගහමරා ගන්නේ; හූ කියන්නේ ඒ අය තමයි. අපි මේ අයව ලුම්පන් පන්තිය කියල හඳුන්වනවා.
මේ අය නන්නත්තාරයි; මේ ලක්ෂ 65ට අග්රහාර, විශ්රාම වැටුප්, ඕටී,බටා, බෝනස්, ඊ.ටී.එෆ් මේ මොකවත්ම නෑ. එහෙම බැලුවම සමාජ ආරක්ෂණ දැලක් තියෙන්නේ ලක්ෂ 14-15කට විතරයි. මේ ලක්ෂ පහළොවට තමයි අද මේ සියලු අපේක්ෂකයෝ අමතන්නේ; අරව දෙන්නම් මේවා දෙන්නම් කියන්නේ ඒ අයට. රාජ්ය අදායමෙන් වැටුප් ලබන්නෙ මේ පිරිස විතරයි. අනෙක් ලක්ෂ හැටපහම මඟ ඇරෙනවා. ඒ අය දිගින් දිගට ම දරිද්රතාවයේ ඉන්නවා. මේ අය පවුල් විදියට දළවශයෙන් ගත්තොත් ලක්ෂ තිහකට වැඩියි.
එහෙම බැලුවම පවුල් ලක්ෂ තිහක් විතර ඉන්නේ නිදන්ගත ආර්ථික අස්ථාවර භාවයක. ඔවුන්ගේ මානසිකත්වය හැම මොහොතක ම අවුල් වෙලා තියෙන්නේ. ඔවුන් නිශ්චිත මානසිකත්වයක නැහැ. මේ ප්රශ්න ටික ඔය කියන වියත් මඟට හරි, යුතුකම සංවාද කවයට හරි එළියට හරි පේන්නේ නැහැ. දැන් පිළිවෙලට විධිමත්ව එනව කියන ගෝඨාභය මහත්තයගේ මේසෙට මේවා එන්නේ නැත්තේ ඇයි? එයා කියන ඔය වියත් මඟ අර මඟ මේ මඟ නියෝජනය කරන ආර්ථික විශේෂඥයෝ කෝ. ඒ අය මොනවද මේ ගැන කියන්නේ? මුකුත් නැහැ.
• එහෙම වෙන්නේ ඇයි?
ඒ අය ජනතාව කියන්නේ මං ඉස්සෙල්ල කියපු ලක්ෂ හැටපහ නෙවෙයි. අර ලක්ෂ පහළොවට තමයි ඒ අය ජනතාව කියල විශ්වාස කරන්නේ. අන්න ඒ නිසයි ඒ අයට ඔවුන් ව මඟ ඇරෙන්නේ. මෙන්න මේක ජනතාව හොඳින් සිහියට ගන්න ඕන.
ඒ ලක්ෂ පහළවේ ප්රශ්නයක් තමයි ප්රජාතන්ත්රවාදය කියන්නේ. මේ ලක්ෂ හැටපහේ ඇත්ත ප්රශ්නය දෛනික ආදායම; ඉන්න හිටින්න තැනක් නැති කම; තමන්ගේ පවුලෙ කෙනකුට හරිහමන් රස්සාවක් නැති එක. මේ බහුතරයේ ප්රශ්න ටික මේ වේදිකාවට ඇවිත් නැහැ. අද හැමෝම කතා කරන්නේ වරප්රසාධිත සුළුතරයේ ප්රශ්න ගැන පමණයි.